ساخت نخستین سامانه پرتودهی غلات در گلستان که نگهداری گندم در انبارها را به 4 برابر افزایش داده ، در استانی که امسال 1.5 میلیون تن گندم تولید داشته یک نقطه عطف به شمار می رود.

به گزارش«دانشجو سلام»به نقل از  پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج علمی ، پژوهشی و فناوری سپاه نینوا گلستان ؛ گندم یکی از محصولات استراتژیک کشور است که با معیشت مردم ارتباطی مستقیم دارد . میزان تولید گندم کشور در سال گذشته 11 میلیون تن بوده اما امسال به 13 میلیون تن رسیده است .

استان گلستان طی سالهای اخیر به یکی از قطب های تولید گندم کشور مبدل شده بطوریکه در سال زراعی 95 حدود 400 هزار هکتار از 650 هزار هکتار اراضی قابل زرع استان به کشت این محصول اختصاص یافت و بالغ بر 1 و نیم تن گندم نیز در این استان تولید شد .

خوب است این نکته را بدانیم که گندم گلستان به خاطر داشتن گلوتن که نقش مهمی در تهیه خمیر و کیفیت نان دارد ، از محبوبترین گندم ها در کشور بوده و به همین دلیل بعد از برداشت و ذخیره سازی توسط سایر استانها و بعضا دلال هاخریداری می شود و بذر آن به عنوان یک بذر مطلوب و با کیفیت ارزیابی می شود .

اما فرایند مهمتر در ادامه این پروسه تا تبدیل شدن به نان ،  نگهداری گندم می باشد که درطی سالهای اخیر در استان گلستان همزمان با افزایش تولید در واحد سطح ، بایستی زیرساختهای نگهداری گندم نیز مهیا می شد . در استان گلستان بالغ بر 100 مرکز نگهداری و انبارگردانی گندم وجود دارد که هر کدام بسته به بضاعت خود امر سالم نگه داشتن گندم را انجام می دهند .

بر اساس گزارش وزارت جهاد كشاورزي هر ساله به طور متوسط ۱۰ تا ۲۰ درصد از محصولات كشاورزي در انبارها به وسيله آفات و ساير عوامل خسارت زا از بين مي روند. آمار و ارقام سازمان هاي رسمي بين المللي و محلي نشان مي دهد که هر ساله مقدار قابل توجهي از توليدات کشاورزي كشورهاي جهان سوم به وسيله آفات در انبارها از بين مي رود.

اما نگهداری این حجم از گندم (1.5 میلون تن) در انبارهای گاها قدیمی استان شاید به صرفه و از نظر امکانات و تجهیزات نیز مقدور نباشد و هزینه های زیادی را تحمیل کند . سیلوداران گلستانی معتقدند: نگهداری هر 10 هزار تن گندم 10 تا 15 میلیون تومان هزینه ضد عفونی دارد.

لذا با توجه به افزایش تولید گندم در کشور و رسیدن به مرز خودکفایی لازم بود که دانشمندان و تکنسین های داخلی برای حفظ گندم در انبارها برای مدت طولانی فکری بکنند که بالاخره با استفاده از توانمندی هسته ای توانستند به ساخت سامانه پرتودهی قابل حمل غلات برسند که برای اولین بار در کشور در استان گلستان بصورت پایلوت اجرا شده است .

ساخت سامانه پرتودهی غلات با هزینه ۲ میلیارد تومانی

رئیس پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای ایران با اشاره به اینکه ایران هفدهمین کشور دنیاست که به این فناوری دست پیدا کرده ، معتقد است : هنر روش پرتودهی استفاده از حد مجاز دوز اشعه ایست که خاصیت آن ماده غذایی را از بین نبرد و این کار به کنترل میزان آلودگی ماده غذایی کمک می کند .

حسین خلفی که در مراسم افتتاح نخستین سامانه پرتودهی غلات در گرگان صحبت می کرد ، افزود : توان سامانه پرتودهی ساخته شده ، ضدعفونی کردن 40 تا 50 تن گندم در شبانه روز است و با استفاده از این سامانه، ماندگاری محصول که سه ماه است، چهار برابر می شود و به یک سال می رسد.

وی با اشاره به اینکه دانشمندان جوان شرکت های دانش بنیان این سامانه را مطابق استانداردهای روز دنیا ساختند ، تصریح کرد : هزینه ساخت سامانه پرتودهی هسته ای 2 میلیارد تومان بوده و با نگاهی صادراتی، دنبال تولید انبوه این سامانه، با ظرفیتی بیشتر هستیم.

رئیس پارک علم و فناوری استان گلستان نیز با اشاره به مزیتهای این سامانه گفت  : از جمله مهم‌ترین کارکرد این سامانه جلوگیری از فاسد شدن محصولات کشاورزی، استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی و مواد غذایی و نیز نگهداری طولانی‌مدت از این محصولات به صورت سالم است که این امر مفید بودن و اهمیت بالای این سامانه را مشخص می‌کند.

موسی حسام افزود : این سامانه در کنار سایر دستگاههایی که در پرتودهی در بازار وجود دارند بسایر مناسب تر است و با توجه به بومی بودن بایستی مورد توجه قرار بگیرد.

مدیر کل غله و خدمات بارزگانی استان گلستان نیز به تاکید بر روش استفاده از پرتودهی غلات گفت : با این روش که با هماهنگی سازمان انرژی اتمی ایران و بخش خصصوی یعنی شرکت گاماتک صورت گرفت ، دیگر نیاز به سموم شیمیایی در ضدعفونی کردن نیست و این از آثار مخرب سموم می کاهد .

حمیدرضا علی محمدی مزایای سامانه پرتودهی را ماندگاری گندم بین هفت تا 10 سال، حفظ خواص غذایی، ضدعفونی و حفظ گندم در برابر آفت و آلودگی تا یکسال برشمرد.

مجید حشمتی مدیر عامل شرکت گاماتک که این محصول را تولید کرده می گوید: به دنبال ارتقا این سیستم بصورت قابل حمل بودن هستیم و صادرات این محوصل جزو اهداف شرکت ماست .

به هر حال پرتودهی مواد غذایی می تواند جایگزینی مناسب برای سموم باشد.  از دستاوردهای استفاده از پرتودهی در دفع آفات انباری، افزایش زمان انبارمانی غلات، بخصوص گندم در سيلوها و انبارها، حذف دورريزي گندم و حفظ منابع و اندوخته هاي غله كشور و حذف مواد شیمیایی است و همچنین كمك شاياني به اقتصاد ملي کشور نیز می باشد. همچنین با افزایش کیفیت گندم (گندم آفت زدایی شده) کلیه فرآورده های حاصل از آن مانند گندم مخصوص تهیه نان، کیک و بیسکویت و محصولات خمیری کیفیت بهتری خواهند داشت.

یکی از مهمترین ویژگی های این دستگاه کوچک بودن و قابلیت انتقال آن به انبارهای گندم در هر نقطه از استان گلستان می باشد و با توجه به امر حیاتی زمان در فاسد شدن گندم این مورد یک ویژگی مثبت است که در صادرات این محصول به سایر نقاط دنیا نیز مد نظر قرار دارد.

انتهای پیام/

نوشتن دیدگاه